گزارش کانون مدافعان حقوق بشر از وضعیت حقوق بشر در ایران در پاییز ۱۳۸۷
یکشنبه, 11 ژانویه, 2009
مقدمه:
کانون مدافعان حقوق بشر که براساس اساسنامه خود در کنار دو وظیفه «دفاع رایگان از متهمان عقیدتی و سیاسی»، «حمایت از خانوادههای زندانیان سیاسی و عقیدتی» وظیفه سومی با عنوان «گزارش دهی منظم و مستمر در موارد نقض حقوق بشر در ایران» بر عهده دارد، در پایان هر فصل گزارش حقوق بشری خود را منتشر میکند. اما زمانی که این سازمان مردم نهاد در حال جمعبندی گزارش پاییز خود در سال ۱۳۸۷ بود و هنگامیکه قصد داشت اول دی ماه مراسم جشنی به مناسبت شصتمین سالگرد تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر برگزار کند، با پلمپ دفتر خود مواجه شد. به نظر میرسد از آنجا که در دو سال اخیر به هیچ یک از گزارشگران ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد جهت ورود به ایران ویزا داده نشده بود و بسیاری از سازمانهای بینالمللی به گزارشهای این کانون استناد میکردند، از جمله بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد در گزارشی که به مجمع عمومی سازمان ملل متحد در دسامبر ۲۰۰۸ ارائه کرد و منجر به صدور قطعنامه علیه دولت جمهوری اسلامی ایران شد به گزارش کانون مدافعان حقوق بشر استناد کرده بود، شاید یکی از دلایل پلمپ دفتر کانون مدافعان حقوق بشر همین بوده باشد. دفتری که با قسمتی از جایزه صلح نوبل که در سال ۲۰۰۳ به شیرین عبادی تعلق گرفته بود، خریداری شده و در اختیار کانون قرار گرفته بود. در این دفتر علاوه بر کانون مدافعان حقوق بشر، نهاد مردمی دیگری به نام «کانون مشارکت برای پاکسازی مین» که آن نیز توسط شیرین عبادی و گروهی از همفکران وی تأسیس شده بود، اداره میشد. در حقیقت با پلمپ غیرقانونی دفتر کانون مدافعان حقوق بشر، محل کار دو نهاد مردمی تعطیل شد.
در هر حال امروز حقوق بشر موضوعی در صلاحیت دولتها دانسته نمیشود و باور به صلاحیت انحصاری و مطلق دولتها بر اتباعشان بدون توجه به کارکرد اساسی آنها در حفظ و دفاع از کرامت انسانی اعضای جامعه به سختی به چالش کشیده شده است.
کانون مدافعان حقوق بشر در چنین شرایطی به انتشارگزارش وضعیت رعایت حقوق بشر در ایران در پاییز ۱۳۸۷ میپردازد.
بخش اول – حقوق مدنی و سیاسی:
از آنجا که دولت ایران گذشته از تضمینهای حقوق داخلی، به مفاد الزام آور میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی (۱۹۶۶) که طبق ماده ۹ قانون مدنی در حکم قانون داخلی است نیز متعهد و ملتزم است، باید بر ضرورت تضمین حقوق مدنی و سیاسی افراد، مبتنی بر شناسایی حقوقی حق مسلم هر شخص انسانی در تعیین آزادانه سرنوشت فردی و اجتماعی خود در ابعاد داخلی و بینالمللی است، توجه اشته باشد. اما آنچه وضع موجود از میزان التزام حاکمیت نه به صورت رعایت تام بلکه نسبی به این حقوق بنیادین نشان میدهد، حاکی از افقهای چندان روشنی نیست. گزارش وضعیت پاییز در این خصوص به شرح زیر است:
۱- وضعیت فعالان سیاسی – اجتماعی دگر اندیش
- دست کم ۴ مورد ممانعت از برگزاری نشستهای حزبی، ۴ مورد بازداشت و۱۰ مورد محکومیت قضایی در خصوص وضعیت این فعالان به کانون مدافعان حقوق بشر گزارش شده است.
الف - بازداشتها:
- در پی تایید حكم شش ماه حبس حسن اسدی از فعالان مدنی، وی روانه زندان تبریز شده است. هچنین بر اساس گزارشهای رسیده جمشید زارعی پس از ۹ روز بازداشت به قید وثیقه ۲۰ میلیون تومانی و پیمان بشیری فعال آذربایجانی نیز پس از ۵۰ روز بازداشت، آزاد شدند. فیروز یوسفی نیز بازداشت شد.
صلاح الدین پیروی، لطیف شرافت، فهیم ابراهیمی و عبدالواحد عبدالله زاده چهار شهروند کرد اهل ارومیه هستند که بازداشت شده اند. از سوی دیگر همچنان جمعی از هواداران روحانی زندانی، کاظمینی بروجردی در زندان هستند.
ب- صدور احکام قضایی
۱) مجتبی لطفی مسوول اطلاعرسانی دفتر آیتالله منتظری به چهار سال حبس تعزیری و پنج سال تبعید محكوم شد. بنابر حكم صادره وی در مدت تحمل تبعید حق هیچگونه فعالیت فرهنگی و تبلیغی ندارد و در این مدت ممنوعالقلم و تالیف است.
۲) دادگاه تجدیدنظر انقلاب اسلامی تهران، با تایید رای شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب محكومیت ۱۱ سال حبس محمد صدیق کبودوند فعال حقوق بشر كردستان را قطعی کرد. این حکم با انتقاد محافل حقوق بشری در داخل و خارج از ایران مواجه شده است.
۳) خالد هردانی پس از حضور در دادگاه اجرای احکام دادگاه انقلاب مطلع شد به هفت سال زندان و تبعید به خاش محکوم شده است.
۴) عبدالحجت تاریوردیان از فعالان آذربایجان به حكم شعبه ۱۱۰ دادگاه عمومی جزایی به ششماه حبس تعزیری و ۴۰ ضربه شلاق محكوم شده است. این حكم بهمدت سهسال تعلیق شده است.
۵) دادگاه تجدید نظر حکم یک سال زندان جلال جلالی زاده نماینده دوره ششم مجلس شورای اسلامی را به ۳۰۰ هزار تومان جزای نقدی تبدیل کرد.
۶) سه عامل بمب گذاری شیراز به اعدام محکوم شدند. متهم به جاسوسی نیز اعدام شد.
۷) امیر امیرقلی به شش ماه حبس تعزیری محکوم شد.
ج- سایر موارد
۱) مقامهای مسوول از برگزاری كنگره سالجاری نهضت آزادی ایران كه به صورت داخلی و محدود برنامهریزی شده بود، جلوگیری كردند. همچنین از برگزاری پلنوم جبهه ملی ایران در روز پانزدهم آذرماه جلوگیری شد.
۲) در آستانه دهمین سالگرد قتلهای زنجیرهای، از برگزاری مراسم بزرگداشت داریوش و پروانه فروهر ممانعت به عمل آمد. از سوی دیگر افرادی که برای بزرگداشت یاد محمد مختاری و محمد جعفر پوینده بر سر مزار آنان حاضر شده بودند با مشکلاتی مواجه شدند.
۳) از برگزاری نماز عید قربان انجمن اسلامی مهندسین در حسینیه ارشاد جلوگیری شد.
۴) با دستور مقامهای مسوول قسمت دوم مراسم اکران ویژه فیلم «سه زن» به میزبانی سازمان ادوار تحکیم که به نقد و بررسی موانع سینمای مستقل در ایران اختصاص داشت و بنا بود با سخنرانی فعالان سیاسیـحقوق بشری از جمله شیرین عبادی و همچنین عوامل فیلم برگزار شود، لغو شد.
۵) سفر شیرین عبادی به كشور مالزی به منظور انجام یكسری سخنرانی در مراكز دانشگاهی و پژوهشی آن كشور لغو شد. مقامات وزارت خارجه مالزی به بنیاد صلح مالزی كه موسسه دعوتكننده شیرین عبادی بوده، گفتهاند كه به درخواست دولت ایران مجبور شدهاند دعوت از وی را پس بگیرند.
۶) سخنرانی تقی رحمانی فعال ملی - مذهبی در برنامه شبهای محرم که بنا بود در حسینیه ارشاد برگزار شود به دلیل مخالفت مقامهای مسئول لغو شد. گفته میشود علت مخالفت با سخنرانی تقی رحمانی، اختصاص جایزه حقوق بشری به وی و عضویت رحمانی در شورای ملی صلح اعلام شده است.
۷) از سفرنسرین ستوده وكیل دادگستری كه همراه شوهر و دو فرزند خود برای دریافت جایزه بینالمللی حقوق بشر ایتالیا از سوی بنیاد زودتیرول و شركت در مراسم اهدای آن راهی ایتالیا بود، جلوگیری شد. همچنین از سفر سوسن طهماسبی به نشست AWID در افریقای جنوبی ممانعت به عمل آمد.
۸) - دفتر «جمعیت دفاع از كودكان كار و خیابان» که در سال ۸۲ با اخذ مجوز از وزارت کشور و با هدف «توانمندسازی کودکان کار و خیابان» و «آشنا کردن جامعه با معضل کودکان کار» تاسیس شده بود، پلمپ شد.
۹) جایزه حقوق بشر شهر نورنبرگ به عبدالفتاح سلطانی، فعال حقوق بشر و وكیل دادگستری، تعلق گرفت.
۱۰) به دنبال ادامه بازداشت آرش و كامیار علایی سازمان عفو بینالملل به مناسبت اول دسامبر، روز جهانی ایدز، خواستار آزادی دو كارشناس ایدز در ایران شد.
۱۱) جمعی از فعالان حقوق بشر نسبت به قوت گرفتن احتمال اجرای حكم فرزاد كمانگر معلم کرد هشدار دادند.
۱۲) روز۱۷ مهر رسما دوره زندان یك ساله عمادالدین باقی پایان یافت. همچنین بازداشتشدگان آذربایجانی مراسم افطاری چهارشنبه ۲۰ شهریور ۸۷ در خیابان نواب تهران، به قید كفالت آزاد شدند.
۱۳) كمیته دفاع از حقوق شهروندی اعلام كرد كه شكایت كیوان صمیمی، مدیرمسوول نشریه توقیفشده «نامه»، از سردار رادان فرمانده وقت نیروی انتظامی تهران بزرگ و تعدادی از نیروهای انتظامی با منع تعقیب پرونده روبهرو شده است.
۱۴) گلن شوآیتزر، استاد آمریکایی که در ایران به سر میبرد برای چندین بار در هتل محل اقامت خود بازجویی شد. دستگیری شوایتزر، مدیر برنامه آسیا-اروپای آکادمیهای ملی علوم آمریکا، باعث شده که این نهاد تحقیقاتی و آکادمیک تبادل استاد با نهادهای ایرانی را به حال تعلیق درآورد.
۱۵) - CD تخریب سید محمد خاتمی در جریان نمایشگاه مطبوعات، توزیع شده است. بنابر اخبار منتشر شده، این اقدام از سوی غرفه «والفجر» انجام شده كه مربوط به فیلم مونتاژ شده سفر سال گذشته خاتمی به ایتالیاست.
۱۶) برگزاری مراسم زادروز احمد شاملو با مشکل مواجه شد، به گونهای که فشارها باعث شد تا مراسم زودتر پایان یابد.
۲- وضعیت کتاب و مطبوعات، نویسندگان و روزنامهنگاران
در این خصوص آنچه گزارش شده است عبارت است از۵ مورد بازداشت و ۵ مورد صدور احکام قضایی متفاوت و ۱۲مورد برگزاری جلسات محاکمه قضایی دست اندرکاران این حوزه است. درکنار اینها دست کم ۵ نشریه توقیف شدند و فیلترینگ تعدادی ازسایتهای اینترنتی ادامه پیدا کرد.
الف- بازداشتها
۱) مسعود كردپور روزنامهنگار و فعال حقوقبشر از سوی شعبه یك دادگاه انقلاب اسلامی مهاباد به تحمل یك سال حبس تعزیری محكوم و به زندان منتقل شده است.
۲) داریوش دانشور از فعالان فرهنگی شهر مشهد كه مدیریت كتابفروشی دانشور مشهد را نیز به عهده دارد، بازداشت و كتابفروشی نامبرده نیز تعطیل شد.
۳) بهمن توتونچی روزنامهنگار كرد در سنندج و حسین درخشان وب نگار بازداشت شدند. محمدرضا لوایی شاعر و داستان نویس آذربایجانی نیز بازداشت شد.
ب- محاکمههای قضایی
۱) جلسه رسیدگی به پرونده مهدی فضایلی مدیرعامل سابق خبرگزاری فارس، قلی شیخی مدیرمسوول روزنامه «توسعه» و حمیدرضا زاهدیكهنهگورابی مدیرمسوول روزنامه توقیفشده «دوران امروز»، برگزار شد. همچنین جلسه رسیدگی به اتهامات مدیران سایتهای «سپهرنیوز»، «مردمیار»، «ایراناكونومیست» و «انتخاب» برگزار شد. همچنین زمان دادگاه سایت «خودرو نیوز» ۲۲ آبان ماه تعیین شد.
۲) جلسه بازپرسی سید مرتضی سجادیان مدیر مسوول روزنامه كارگزاران برگزار شد. روزنامه کارگزاران به دنبال درج بخشی از بیانیه دفتر تحکیم وحدت، یازدهم دی ماه توسط هیأت نظارت بر مطبوعات توقیف و پرونده این روزنامه به دادگاه ارجاع شد.
۳) جلسه رسیدگی به اتهامات حسین مختاریان مدیرمسوول روزنامه توقیف شده «آزاد»، تجدید شد.
۴) دادگاه عمومی تهران با تائید قرار مجرمیت صادره از سوی بازپرس دادسرای کارکنان دولت برای مدیر سایت خبری «جام نیوز» میان بازپرس و دادیار اظهارنظر، حل اختلاف کرد. از سوی دیگر دادگاه عمومی تهران با رد اعتراض شاکی پرونده عبدالحمید محتشم مدیر مسئول هفته نامه «یا لثارات الحسین»، قرار منع تعقیب وی را تأیید کرد.
ج- صدور احکام قضایی
۱) حکم پنج سال حبس یوسف عزیزی بنیطرف نویسنده و روزنامه نگار تایید شد.
۲) با شكایت وزارت جهاد كشاورزی پروندهای علیه كامران ملكپور (خبرنگار) تشكیل شد که شعبه مذكور پس از بررسی ادله و توضیحات ملكپور قرار منع تعقیب برای وی صادر كرد.
۳) سولماز ایگدر (خبرنگار) به شش ماه حبس تعزیری محكوم شد. این حکم در ابتدا به صورت شفاهی ابلاغ شده است. امید رضا میرصیافی وب نگار نیز به دو سال و نیم زندان محکوم شد. اسماعیل جعفری از سوی دادگاه انقلاب بوشهر به پنج ماه حبس تعزیری محکوم شد.
د- سایر موارد
۱) تعدادی از روزنامهنگاران ایرانی كه قرار بود به میزبانی نهاد ضدجنگ WPR برای پوشش انتخابات ریاست جمهوری آمریكا به این كشور سفر كنند، بهرغم هماهنگی قبلی با وزارت ارشاد، در فرودگاه از سفر منع شدند و ضمن توقیف گذرنامههایشان، در روزهای بعد به نهادهای مسوول احضار شدهاند.
۲) ۹ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به آنچه «توقیف مطبوعات و عدمصدور مجوز انتشار روزنامه، هفتهنامه و ماهنامه در مناطق محروم كردنشین» خواندند، تذكر دادند.
۳) مدیرمسوول نشریههای توقیفشده «هفت» و «ارژنگ» در نامهای به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به توقیف «ارژنگ» انتقاد كرد و آن را ناموجه و غافلگیركننده خواند.
۴) هفته نامه «شهروند امروز» توقیف شد. همچنین مجوز روزنامه «آینده نو» و هفته نامه «نیمروز» لغو شد.
۵) كانون نویسندگان ایران با انتشار اطلاعیهای روز ۱۳ آذر را به یاد محمد مختاری و محمدجعفر پوینده، دو نویسنده عضو این كانون كه آذرماه سال ۱۳۷۷ در جریان قتلهای زنجیرهای كشته شدند، روز مبارزه با سانسور نامگذاری كرده است.
۶) «عبدالصمد خرمآبادی» مشاور قضایی دادستانی كل كشور از فیلتر شدن بیش از پنج میلیون سایت اینترنتی خبر داد.
۷) در حالیكه رئیس قوه قضائیه اخیرا طی دستورالعملی، هرگونه فیلترینگ سایتهای سیاسی و خبری قبل از رسیدگی به اتهامات در مراجع قضایی را ممنوع اعلام كرده بود، سایت متعلق به مهدی خزعلی، فرزند آیتالله خزعلی، فیلتر شده است.
۸) جایزه ویژه گزارشگران بدون مرز امسال به صورت مشترك به سایت تغییر برای برابری و وبلاگچینی «زنچینگین» اهدا شد. این سایت برای نوزدهمین بار در ابتدای دی ماه فیلتر شد.
۹) مازیار خسروی خبرنگار رسانههای گروهی و عضو انجمن صنفی روزنامهنگاران ایران از سوی ماموران حراست نمایشگاه مطبوعات تهران مورد ضربوشتم قرار گرفت.
۱۰) برخی خبرها از آتش زدن سینما جمهوری تهران حکایت دارد.
۱۱) وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ایران از تعطیلی نگارخانه «اثر» به دلیل آنچه که به نمایش گذاشتن “آثار مبتذل و مغایر با شئونات اسلامی” خوانده، خبر داده است. در این نگارخانه عکسهای پیمان هوشمندزاده به نمایش درآمده بود.
۱۲) در حالی که لایحه جرایم رایانهای در مجلس شورای اسلامی در دست بررسی است، معاون دادستان تهران از تشکیل دادسرای ویژه جرایم رایانهای و اینترنتی خبر داد.
۱۳) به دلیل رعایت نکردن قوانین جمهوری اسلامی در جشنوارههای جهانی، قرارداد میترا حجار هنرمند سینما، با پروژه کمال تبریزی با مشکل مواجه شد.
۳- وضعیت دانشجویان
آنچه در این خصوص در پاییز ۱۳۸۷ قابل اعلام است، تعداد زیادی از دانشجویان فعال به کمیتههای انضباطی یا محاکم احضار، بازداشت ویا از ادامه تحصیل محروم شده اند که به شرح زیرهستند:
الف – بازداشتها
۱) محسن محمدی دانشجوی رشته ارتباطات دانشگاه میبد یزد بازداشت شد و پدر وی نیز به دادگاه انقلاب اصفهان احضار شده است.
۲) هستی خضروی دانشجوی دانشگاه خواجه نصیر و عضو شورای مركزی انجمن اسلامی این دانشگاه بازداشت و پس از چند روز آزاد شد. مهران عباسزاده، عضو شورای عمومی دفتر تحكیم وحدت (طیف علامه) و دبیر انجمن اسلامی دانشگاه تربیت معلم نیز بازداشت شد. امین معصومی دانشجوی سال سوم عمران و وب نگار نیز در اراك بازداشت و پس از یک روز آزاد شد.
۳) در پی تشكیل پرونده جدید علیه مجید توكلی، آرمان صداقتی و پدرام رفعتی (دانشجویان دانشگاه امیركبیر) آنها چند ساعت در بازداشتگاه دادسرای ناحیه ۶ تهران بازداشت شدند.
۴) صادق شجاعی، مهدیه گلرو، مجید دری و سعید فیضاللهزاده چهار دانشجوی محروم از تحصیل دانشگاه علام طباطبایی که در پی تحصن خود در دانشگاه، بازداشت شده بودند به قید التزام از زندان اوین آزاد شدند.
۵) سیروس حسین نژاد دانشجوی دانشگاه آزاد واحد تهران شمال پس از چند روز بازداشت به قید وثیقه آزاد شد. رحمان رحیم پور دانشجوی کرد دانشگاه ارومیه و وریا مروتی دانشجوی دانشگاه پیام نور بیجار بازداشت شدند.
ب- احضارها
۱) سجاد رادمهر، منصور امینیان، فراز دهتاب، آیدین خواجهای، مقصود عهدی، امیر مردانی، احسان نجفینسب از دانشجویان دانشگاه تبریز پس از آنكه با قرار وثیقه از زندان آزاد شدند، مجددا به دادگاه احضار شدند. همچنین با شكایت رئیس دانشكده خبر، احسان مازندرانی فعال دانشجویی دانشكده خبر و جواد حیدریان، دانشجوی سابق این دانشگاه به دادسرای كاركنان دولت احضار شدند. نوید صادقصابری و محسن صنعتیپور از فعالان دانشجویی دانشگاه فردوسی مشهد به دادگاه انقلاب احضار شدند. مهدیه گلرو فعال دانشجویی دانشگاه علامه طباطبایی كه از چهار ترم پیش، از ورود به دانشگاه محروم شده است، به دادسرای انقلاب احضار شد. مجید ماکویی زاد نیز به دادگاه احضار شده است.
ج- محاکمههای قضایی
۱) جلسه محاكمه مرتضی اصلاحچی دبیر سابق انجمن اسلامی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.
د – صدور احکام قضایی
۱) محمدهاشمی، عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت (طیف علامه) به دو سال حبس تعلیقی به مدت سه سال محکوم شد. یاسر بهادری دانشجوی عمران ایلام نیز به چهارماه حبس تعزیری از طرف دادگاه تجدیدنظر استان ایلام محكوم شد. همچنین محمدمهدی احمدی دبیر سابق شورای مركزی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاههای شیراز و علومپزشكی طی حكمی از سوی دادگاه انقلاب شیراز به هشت ماه حبس تعلیقی به مدت چهار سال محكوم شد. محمدصالح ایومن نیز از سوی دادگاه انقلاب تهران به چهار سال حبس تعزیری محكوم شد.
۲) ستار پرویزی، دانشجوی دانشكده فنی كرمانشاه به ۱۶ سال حبس تعزیری توام با تبعید در زندان كرمان، خیات یوسفی، دانشجوی رشته برق دانشگاه كرمانشاه به ۱۳ سال حبس تعزیری توام با تبعید به زندان رشت، خلیل فاتحی به ۱۸ سال حبس تعزیری توام با تبعید به زندان سمنان، هوشیار پیشابادی، ۱۰ سال حبس تعزیری توام با تبعید به زندان قم محكوم شدند. اتهام آنان عضویت در احزاب کرد و محاربه بود.
ه- احضار به کمیتههای انضباطی و احکام صادره توسط این کمیتهها
۱) علیرضا داوودی، مازیار معصومی، علی اجاقی، ارسلان صادقی، بهزاد حكیمینیا، كاوه محمدی، ابراهیم كتفمی بعضا در آغاز سال تحصیلی از سوی كمیته انضباطی دانشگاه اصفهان احكام متفاوتی از تعلیق تا توبیخ دریافت كردهاند. ارسلان صادقی به یک ترم محرومیت از تحصیل، نرگس شریفی، رویا شکوهی و حسین سرشومی توبیخ کتبی به همراه درج در پرونده، همچنین ندا اسدی و آرش انواری مورد توبیخ كتبی به همراه درج در پرونده قرار گرفتند. از سوی دیگر زینب كوشكی دو ترم منع موقت از تحصیل و محرومیت از امكانات رفاهی دانشگاه، محمد كریمی به یك ترم منع موقت از تحصیل با احتساب سنوات و محرومیت از امكانات رفاهی دانشگاه و محمد نوروزی به یك ترم منع موقت از تحصیل با احتساب سنوات و محرومیت از امكانات رفاهی دانشگاه محکوم شدند. این افراد همگی از دانشجویان دانشگاه لرستان هستند. این در حالی است كه خانمها صادقی، رهپور و فیضی و سجاد طرحانی به كمیتههای انضباطی احضار و تفهیم اتهام شدهاند. گفتنی است این دانشگاه محمد نوروزی و محمد كریمی را به صورت جداگانه احضار و تفهیم اتهام كردهاند و ایشان منتظر احكام بعدی خود هستند. مژده سماعی نیز به دو ترم محرومیت از تحصیل با حساب سنوات محكوم شد. علیرضا موسوی و مجید دری كه هر دو، دو ترم محرومیت از تحصیل را سپری كردهاند، مجددا با حكم كمیته انضباطی دانشگاه علامه طباطبایی از تحصیل محروم شدند. علیرضا موسوی به دو ترم محرومیت از تحصیل بدون احتساب در سنوات و مجید دری به دو ترم محرومیت از تحصیل با احتساب در سنوات محكوم شدند. میلاد اسدی، مهدی عباسزاده و بهنام صفری هر یک به دو ترم، علی پرویز و عباس سمد بابایی نیز هر کدام به یک ترم محرومیت از تحصیل بدون احتساب سنوات محکوم شدند. هر پنج نفر دانشجوی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی هستند. امیرحسین فتوحی دانشجوی دانشگاه علوم پزشكی هرمزگان نیز به دو ترم تعلیق از تحصیل محكوم شد. نوید غفاری، امین درستی و اكبر حسنپور، سه دانشجوی دانشگاه شیراز نیز به كمیته انضباطی دانشگاه احضار شدند. امین ریاحی به یك ترم تعلیق و مهدی خسروی به محرومیت دائم از خوابگاه و حمید رضا امیرخانی بهرغم سپری كردن حكم صادره از سوی كمیته انضباطی مبنی بر یك ترم تعلیق با مرخصی اجباری محکوم شدند. هر سه دانشجوی دانشگاه فردوسی مشهد هستند. حمدالله نامجو (مدیر مسوول نشریه دانشجویی متن)، ناهید افراسیابی (مدیر مسوول نشریه دانشجویی رهگذر)، اسماعیل جلیلوند(مدیر مسوول نشریه دانشجویی عصیان) و سحر یزدانی (مدیر مسوول نشریه دانشجویی قاصدك) با احكام كمیته انضباطی دانشگاه شیراز، از تحصیل محروم شدند. نامجو و افراسیابی هر كدام به دو ترم محرومیت از تحصیل محروم شدهاند كه یك ترم آن اجرایی و ترم دیگر آن معلق است. اسماعیل جلیلوند و سحر یزدانیپور هر كدام به دو ترم محرومیت از تحصیل محكوم شدهاند كه به صورت معلق است. كاظم رضایی، آلما رنجبر، نامجو (مجددا و اندكی پس از دریافت حكم محرومیت از تحصیل)، امین درستی، نوید غفاری و اكبر حسنپور به کمیته انضباطی دانشگاه شیراز احضار شده اند. حمدالله نامجو، سعید خلعتبری، آرش روستایی وهادی الم نیز احضار شده اند. مجتبی رزمی، نعیم احمدی، وحید دهقان و آیدین تیموری چهار دانشجوی دانشگاه تبریزهستند که احضار شده اند. رضا نگهداری دانشجوی حقوق دانشگاه تهران نیز با حکم جدید کمیته انضباطی به دو ترم محرومیت از تحصیل با احتساب سنوات محکوم شد.
۲) مهران فرجی دانشجوی دانشكده خبر مورد ضرب و شتم قرار گرفت. این اقدام به دنبال درج یادداشتی از سوی این دانشجو در یكی از رسانهها كه در آن فرجی نسبت به اقدامات رئیس دانشكده خبر انتقاد كرده بود، صورت گرفت. به دنبال این اتفاق در دانشكده ماموران كلانتری ۱۰۴ عباسآباد در محل حاضر شدند و پروندهای در دادسرای ناحیه هفت تهران تشكیل شد.
۳) چندی پیش و در پی تعطیلی خوابگاه هرندی دختران دانشگاه یزد، تعدادی از دانشجویان دختر به ویژه دانشجویان فعال دانشگاه یزد بدون دلیل از خوابگاه محروم شدند. پس از اینكه اعتراضات فردی این دانشجویان نسبت به محرومیتشان از خوابگاه نتیجه نداد این دانشجویان معترض در اقدامی هماهنگ تحصنی آرام و چند ساعته در درون دانشگاه برگزار كردند، اما نه تنها به خواست این دانشجویان كه برخورداری از خوابگاه و امكانات رفاهی دانشگاه است اعتنایی نشد بلكه بیش از ۳۰ نفر از دانشجویان شركتكننده در تحصن دانشجویی اخیر را به كمیته انضباطی احضار كردهاند. تا كنون حكم تعدادی از این دانشجویان مبنی بر منع موقت از تحصیل به مدت یك نیمسال صادر شده است. از سوی دیگر افشین اکبریان و سه فعال دانشجویی دانشگاه یزد از تحصیل محروم شدند.
۴) نشریه بانو كه در دانشگاه علوم پزشكی شیراز منتشر میشد، پس از انتشار دومین شماره خود با حكم كمیته ناظر بر نشریات این دانشگاه به مدت سهماه توقیف شد.نشریه بانو كه تنها نشریه زنان دانشگاههای شیراز است پس از انتشار اولین شماره خود نیز به كمیته ناظر بر نشریات احضار شده بود. همچنین هیات نظارت بر نشریات دانشجویی دانشگاه زنجان «كیملیك» و «یولداش» دو نشریه دانشجویی این دانشگاه را توقیف كرد. گاهنامه سیاسی، اجتماعی گامنو (نشریه انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه اراك) نیز توقیف شد. نشریه اتوپیا نیز از صحن دانشگاه امیرکبیر جمع شد.
د - سایر موارد
۱) احسان منصوری دانشجوی دانشگاه امیر کبیر که در پی پرونده نشریات جعلی دانشگاه امیر کبیر حدود ۱۵ ماه را در زندان گذراند و پس از آزادی از زندان بر سر کلاس درس حاضر شده بود اواخر آذرماه با مخالفت مسئولان دانشگاه از ورود به دانشگاه منع شد. همچنین در حالی که نزدیک به دو ماه از ارسال پرونده مجید توکلی و احمد قصابان (آنان نیز در جریان پرونده نشریات جعلی دانشگاه امیر کبیر ۱۵ ماه را در زندان گذراندند) به وزارت علوم میگذرد، کمیسیون موارد خاص این وزارتخانه به دلیل نقص مدارک لازم همچنان در حال بررسی پرونده است. از سوی دیگر بنابر گزارش رسیده در آغاز سال تحصیلی جدید به سورناهاشمی، بهرام واحدی و علیرضا فیروزی، اعضای انجمن اسلامی دانشگاه زنجان، سه نفر از افراد شركتكننده در تحصن خردادماه دانشگاه زنجان اجازه انتخاب واحد و ادامه تحصیل داده نشد. همچنین علی تقی پور و عمید مشرف زاده نیز نتواسته اند انتخاب رشته کنند.
۲) انجمن اسلامی دانشگاه علوم پزشكی شیراز به رئیس این دانشگاه نامه سرگشادهای ارسال كرد. در این نامه این تشكل دانشجویی از احضارهای متعدد دانشجویان دانشگاه علوم پزشكی شیراز به كمیته انضباطی و حراست و فشار بر دانشجویان و ایجاد محدودیت برای آنان، انتقاد كردند.
۳) دوم مهرماه تعدادی از دانشجویان محروم از تحصیل در مقابل ساختمان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اطلاعات، تجمعی اعتراضی برپا کردند.
۴) پیمان عارف رتبه برتر کنکور کارشناسیارشد علوم سیاسی که از اولین دانشجویان سهستاره محسوب میشود، امسال نیز پس از قبولی در آزمون از ثبتنام مجدد وی ممانعت بهعمل آمد.
۵) دانشجویان دانشگاه تبریز به همراه اعضای انجمن اسلامی این دانشگاه در انتقاد از بازداشت دانشجویان تبریز در تابستان و عدم آزادی آنها تا آغاز سال تحصیلی در صحن دانشگاه تجمع كردند.
۶) انتخاب واحد كوروش جنتی از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی باطل شد.
۷) پس از گذشت سه سال از ممنوعیت از تحصیل دانشجویان منتقد و فعال در قالب پروژه ستارهدار كردن دانشجویان در مقطع كارشناسی ارشد دانشگاههای دولتی، به نظر میرسد دانشگاه آزاد نیز در ادامه همین روند در سال جاری اجازه تحصیل به تعدادی از دانشجویان را نداده است. سیامك كریمی، دانشآموخته رشته حقوق دانشگاه بوعلیسینا همدان كه پیش از این در سال ۸۵ بهرغم كسب رتبههای ۱۷ و ۶۶ و به دلیل تعلق سه ستاره به وی، اجازه تحصیل در دانشگاه را نیافت. زهره اسدپور نیز از پذیرش در دانشگاه آزاد باز داشته شد.
۸) به دنبال درخواست یكی از كارمندان زن دانشگاه رودهن از یكی از دانشجویان دختر این دانشگاه مبنی بر بازرسی كیفش، درگیری میان این دانشجو و انتظامات رخ داد.
۹) در حالی كه فعالان دانشجویی دانشگاه مازندران قصد داشتند اقدام به توزیع نامه انتقادی ۱۰۹ استاد دانشگاه در این دانشگاه کنندد، بیانیهها توسط افراد ناشناس که شبانه به چاپخانه محل تكثیر این بیانیه رفته بودند، ضبط شد.
۱۰) انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تربیت معلم تهران طی بیانیهای تحلیلی نسبت به ایجاد تشكلهای موازی برای حذف تشكلهای دانشجویی و ابطال این انجمن، اعتراض كرد. انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تربیتمعلم تهران در تابستان سال گذشته تعطیل شد. همچنین اعضای تشكیلات انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه شهركرد در بیانیهای نسبت به اقدامات مسوولان این دانشگاه در ممانعت از برگزاری انتخابات شورای مركزی این انجمن اعتراض كردند.
۱۱) شوراهای صنفی دانشگاههای تهران، علم و صنعت ایران، صنعتی خواجه نصیر طوسی، صنعتی امیركبیر، صنعتیشریف و الزهرا(س) طی نامهای سرگشاده خطاب به زاهدی، وزیر علوم نسبت به اقدامات وزارت علوم در خصوص ایجاد تغییرات در آیین نامههای شوراهای صنفی که به گفته آنان میتواند استقلال این شوراها را از بین ببرد، اعتراض كردند.
۱۲) بیش از ۴ هزار نفر از دانشجویان ساكن خوابگاه پسرانه شهید دستغیب دانشگاه علوم پزشكی شیراز طی نامه سرگشادهای به محمدهادی ایمانیه رئیس این دانشگاه اعتراض شدید خود را نسبت به نصب دوربین مداربسته در آسانسورهای این خوابگاه، رفتارهای توهینآمیز مجموعه مدیریتی دانشگاه در قبال دانشجویان و احضار گسترده دانشجویان به كمیته انضباطی، حراست و اداره امور خوابگاهها ابراز کردند.
۱۳) دانشجویان دانشكدههای گوناگون دانشگاه آزاد واحد تهران مركز با محدودیتهای تازهای مواجه شدهاند. گویا مسوولان دانشگاه آزاد درصددند جداسازی جنسیتی را در دانشگاه آزاد اعمال كنند و جداسازی كلاسهای عمومی، جداسازی ورودیهای دانشگاهها را در دستوركار قرار دادهاند. همچنین كتابخانه دانشكده مدیریت دانشگاه شهید بهشتی با ورود نیروهای انتظامات و حراست دانشگاه، به دو قسمت جداگانه دخترانه و پسرانه تفكیك و پارتیشنبندی شده و دانشجویان این دانشكده نیز در اعتراض به این اقدام، تحصنی به دعوت انجمن اسلامی دانشكده برگزار کردند. چند روز پس از اجرای طرح تفكیك جنسیتی در كتابخانه دانشكده مدیریت دانشگاه شهیدبهشتی،تعدادی از نیروهای انتظامات با ورود به دانشكده اقتصاد این دانشگاه به منظور برخورد انضباطی با دانشجویان، اقدام به گرفتن كارت دانشجویان دختری کردند كه به نظر آنها پوششان طبق قوانین دانشگاه نیستند. اعتراض به بومی گزینی جنسیتی نیز همچنان ادامه دارد.
۱۴) لوح فشردهای با مضمون «افشاگری» علیه جنبش دانشجویی و «افشاگری» علیه دفتر تحکیم وحدت در دوران اصلاحات منتشر شده است. همچنین انجمنهای اسلامی دانشجویان دانشكده اقتصاد و علوم اداری، دانشكده مهندسی و علوم پایه و دانشكده ادبیات و علومانسانی دانشگاه سیستان و بلوچستان درباره توزیع شبنامه و سیدی، علیه این تشكل و برخی از دانشجویان و نشریات دانشجویی این دانشگاه خواندهاند، بیانیهای صادر كردند.
۱۵) جمعی از دانشجویان پسر خوابگاه مركزی دانشگاه بینالمللی قزوین در اعتراض به وضعیت بد خوابگاه، بسته شدن زودهنگام در خوابگاه و برخورد نیروهای حراست با دانشجویان در مورد نوع پوشش دست به تحصن چندساعته زدند.
۱۶) بیش از ۱۸۰ نفر از دانشجویان خوابگاه دخترانه گلستان دانشگاه علوم پزشكی شیراز در نامه سرگشادهای به رئیس آن دانشگاه از احضارهای بیمورد، پروندهسازی برای دانشجویان این خوابگاه، وضع قوانین محدودكننده و دخالت در حریم خصوصی دانشجویان، انتقاد كردند.
۱۷) روابط عمومی انجمن اسلامی كرمان در انتقاد از مدیریت این دانشگاه در برابر تشكلها و ممانعت از برگزاری برنامههای این انجمن، اطلاعیهای منتشر كرد. آنطور كه در این اطلاعیه آمده از ابتدای سال تحصیلی چهار برنامه سخنرانی و میزگرد این تشكل به دستور مدیریت دانشگاه لغو شده است. همچنین هیأت نظارت بر تشکلهای دانشجویی دانشگاه ایلام با سخنرانی فاطمه صادقی و تریبون آزاد مخالفت کرد.
۱۸) بیش از یكهزار و ۸۰۰ نفر از دانشجویان دانشگاه تهران طی نامهای اعتراضی به فرهاد رهبر، رئیس این دانشگاه خواستار برچیده شدن گیتهای امنیتی از صحن دانشگاه و «محیط تحصیل و زندگی» خود شدند.
۱۹) از سخنرانی سهراب رزاقیراد در دانشگاه خلیجفارس بوشهر جلوگیری به عمل آمد. همچنین در حالی كه قرار بود علیرضا رجایی، فعال ملی- مذهبی به مناسبت ۱۶ آذر، روز دانشجو در دانشگاه صنعتی اصفهان سخنرانی كند، یك روز مانده به برگزاری این برنامه توسط وزارت علوم لغو شد. همچنین مراسم روز دانشجو، با مخالفت استانداری فارس و فرمانداری شیراز لغو شد. قرار بود در این مراسم حبیبالله پیمان از شخصیتهای ملیـ مذهبی، بهاره هدایت مسوول روابط عمومی دفتر تحکیم و عباس حکیمزاده دبیر سیاسی دفتر تحکیم وحدت، پیرامون ۱۶ آذر و جنبش دانشجویی سخنرانی کنند. انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز درخواست مجوزی برای سخنرانی ۹ نفر از روشنفکران و فعالان سیاسی کشور، در این دانشگاه، به هیات نظارت این دانشگاه ارائه داده بود که هیات نظارت با سخنرانی هیچ کدام موافقت نکرد.از سوی دیگر درخواست انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه بیرجند مبنی بر دعوت از حسین مرعشی، معاون رئیسجمهور در دولت خاتمی برای سخنرانی در مراسم ۱۶ آذر این دانشگاه با مخالفت رئیس دانشگاه روبهرو شد.
هیات نظارت دانشگاه سهند تبریزنیز با كلیه سخنرانان پیشنهادی انجمن اسلامی این دانشگاه به مناسب ۱۶ آذر مخالفت كرد. انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه سهند تبریز درخواست سخنرانی عباس عبدی، احمد زیدآبادی، مصطفی تاجزاده، حمیدرضا جلاییپور و علویتبار را هفتهها پیش به هیات نظارت این دانشگاه داده بود. همچنین هیات نظارت بر تشكلهای دانشگاه علوم پزشكی زنجان با درخواست انجمن اسلامی دانشجویان این دانشگاه مبنی بر سخنرانی عباس حكیمزاده، دبیر سیاسی و بهاره هدایت، مسوول روابط عمومی دفتر تحكیم (طیف علامه) مخالفت كرد.
۲۰) مأموران در مواجهه با گردهمایی هزاران نفری دانشجویان در دانشكده علوم پایه دانشگاه بوعلیسینای همدان كه برای شركت در مراسم روز دانشجوی انجمن اسلامی دانشجویان همدان صورت گرفته بود با استفاده از گاز اشكآور در محیط بسته دانشكده دانشجویان را وادار به خروج از دانشگاه كردند.
۲۱) دانشجویان دانشگاه جندیشاپور در اعتراض به کمبود امکانات پزشکی در این دانشگاه و عدمتحقق وعدههای مسوولان تجمع کردند.
۴- وضعیت زنان
۱) عشا مومنی دانشجوی رشته كارشناسی ارشد ارتباطات و هنر در دانشگاه ایالتی كالیفرنیا كه برای دیدار با خانواده و برخی تحقیقات دانشجویی به ایران سفر كرده است پس از حدود یك ماه بازداشت، از زندان آزاد شد. نگین شیخالاسلامی كه در سابق مسوولیت انجمن فرهنگی اجتماعی زنان آذرمهر كردستان را بهعهده داشت، بازداشت شد.
۲) مهری مشرفی به همراه همسرش عباس جوادی دوست و دو دخترشان بازداشت شدند که دو دخترشان بعداٌ آزاد شدند.
۳) ناهید كشاورز، محبوبه حسین زاده، سعیده امین و سارا امینیان در دادگاه انقلاب حاضر شدند. سوسن طهماسبی نیز در شعبه یكم دادیاری امنیت دادگاه انقلاب حاضر شد و مورد بازجویی قرار گرفت. همچنین جلسه دادگاه خدیجه مقدم و همسرش اكبر خسروشاهی دوشنبه ۳۰ آبان تعیین شد. جلسه محاکمه فاطمه گفتاری عضو زنان آذرمهر کردستان در دادگاه انقلاب سنندج و محبوبه کرمی در تهران برگزار شد.
۴) محكومیت زینب پیغمبرزاده به یك سال حبس كه به مدت سهسال تعلیقی خواهد بود، از سوی دادگاه تجدیدنظر تایید شد. براساس این حكم، زینب پیغمبرزاده موظف است هر چهارماه یكبار خود را به مراجع مسئول معرفی كند. نسرین افضلی نیز به شش ماه حبس و ده ضربه شلاق تعلیقی محکوم شد. معصومه ضیاء به سه سال حبس تعلیقی و معرفی هر چهار ماه یکبار به مراجع مسئول و رضوان مقدم به حبس تعلیقی محکوم شدند.
۵) زینب بایزیدی که از چهار ماه پیش در زندان بسر میبرد، بدون اطلاع وکیل و خانوادهاش، برای طی کردن دوران محکومیت چهار ساله خود، به زندان مرکزی زنجان انتقال داده شد. از سوی دیگر حکمهانا عبدی در دادگاه تجدید نظر از پنجسال به یكسال و نیم كاهش یافت و مكان تبعید هم به رزن همدان تغییر یافت.حکم یک سال زندان حمیده نبویچاشمی نیز پس از شرکت در مراسمی در گورستان خاوران تائیدشد.(این در حالی است که علی صارمی و میثاق یزدان پناه بلاتکلیف و محمدعلی منصوری که به ۱۷ سال زندان همراه با تبعید و محسن نادری به یک سال زندان محکوم شده اند، اینک در زندان به سر میبرند. آنان نیز از جمله بازداشت شدگان حاضر در گورستان خاوران هستند.)
۶) منزل پرستو الهیاری از فعالان كمپین یك میلیون امضا مورد تفتیش قرار گرفت. ماموران پلیس ضمن تفتیش خانه و ضبط لپتاپ، دفترچههای تاثیر قوانین بر زندگی زنان، سیدی، كتاب و آلبوم شخصی وی را ضبط كردهاند.
۷) خانواده دكتر زهرا بنییعقوب، پزشک جوانی كه سال گذشته در بازداشتگاهی در همدان به طرز مشکوکی درگذشت، با انتشار گزارش مفصلی از پرونده وی كه پس از صدور حكم تبرئه متهمان توسط دادگاه همدان با رای دیوانعالی كشور به تهران منتقل شده، نسبت به بلاتكلیفی وضعیت این پرونده ابراز نگرانی كردهاند.
۸) شهناز غلامی که در نوزدهم آبان ماه بازداشت شده از تاریخ ۲۹ آذر دست به اعتصاب غذا زد.
۹) فرانک فرید فعال آذربایجانی احضارشد. او قرار بود در کنفرانس حقوق زنان در ترکیه شرکت کند که موفق به انجام این کار نشد.
۵- وضعیت اعدامیها، متهمان زیر ۱۸ سال و ...
در این ارتباط گزارش پاییز به شرح زیر است:
الف- نوجوانان زیر ۱۸ سال
۱) غلامرضا ج که به هنگام ارتکاب جرم زیر ۱۸ سال سن داشته است در زندان اصفهان اعدام شد.
ب- سایر موارد
۱) فاطمه پژوه و ۹ نفر دیگر اعدام شدند.
۲) دیوان عالی کشور حکم سنگسار زنی به نام افسانه رادر شیراز تائید کرد.
۳) زنی به نام شهلا در شهرستان رودان به جرم قاچاق مواد مخدر به اعدام محکوم شده که باردار است.
۴) قطع دست یک سارق در کرمانشاه که به ۳۰ ضربه شلاق و شش ماه حبس نیز محکوم شده است.
۶- وضعیت افرادی که به مذاهبی به جز مذهب شیعه اعتقاد دارند
موارد اعتراض حقوق بشر افرادی که به مذاهبی به جز مذهب شیعه اعتقاد دارند در فصل پاییز نیز به شکل بارزی مشهود بود که به برخی از آنها اشاره میشود:
۱) تلاش برای دخالت در مسایل مذهبی مناطق سنی نشین با هدف تغییر آیین مذهبی اهل سنت با انتقاد برخی از علمای اهل سنت شهرهای استان آذربایجان غربی مواجه شده است. به گونهای که آنان به مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی اعتراض کرده اند.
۲) امیر حمزهكردی از طلاب حوزه علمیه مدینهالعلوم شهر خاش بازداشت شده است. همچنین وضعیت جسمانی ایوب گنجی روحانی اهل سنت نامناسب گزارش شده است.
۳) شعبه ۱۰۱ دادگاه جزائی قم، خواندن نماز توسط امیرعلی محمدلباف، از دراویش سلسله نعمتاللهی گنابادی را مصداق نشر اكاذیب دانست و وی را به تحمل ۵ سال حبس، ۷۴ ضربه شلاق و ۱۰ سال تبعید به شهر بابك محكوم كرد. این حكم در شعبه ۸ دادگاههای تجدیدنظر به تایید رسیده است.
۴) ایجاد تضییقات و جلب و احضار عدهای از بهاییان از مواردی است که به کانون مدافعان حقوق بشر گزارش شده است. زلیخا موسوی، روحیه یزدانی و علی عسگر روانبخش به تحمل دو سال حبس توسط دادگاه انقاب یاسوج محکوم شده اند. برخی گزارشهای رسیده از بازداشت طرازالله (ضیاء) الله وردی و سونیا تبیانیان حکایت دارد.
۵) محمود متینآزاد و آرش بصیرت، دو مسیحی شیرازی كه پیشتر به دلیل ارتداد، حكم اعدام دریافت كرده بودند، تبرئه و آزاد شدند.
۶) عبادالله قاسم زاده، سهند علي محمدي و بخشعلي محمدي سه تن از زندانيان اهل حق در زندان اروميه به زندان مرکزي يزد جهت گذراندن محکوميت ۱۳ سال حبس تعزيري توام با تبعيد خود منتقل شدند. مهدي قاسم زاده و يونس آقايان نيزاز جمله زندانيان اهل حق اروميه هستند که به اعدام محکوم شده اند و همچنان در اين زندان به سر مي برند.
بخش دوم – حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
بر این اساس که دولت ایران میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (۱۹۶۶) را امضا کرده و به موجب مجموعه تعهداتی که پذیرفته است، در مقابل ایرانیان و جهانیان مسئولیت داخلی و بینالمللی دارد، نه تنها باید از مداخله در حریم آزادیهای مدنی و سیاسی افراد پرهیز کند، بلکه باید درتأمین برابری واقعی افراد و فراهم ساختن رفاه همگانی و انجام اقدامات ایجابی در این خصوص کوشا باشد. با این حال کمتر حوزهای از زندگی ایرانیان اعم از اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شاخص امیدوار کنندهای را ترسیم میکند.
اما در این میان هرگونه تحرک اقشار کم درآمدی چون کارمندان، معلمان و کارگران برای مطالبه حقوق صنفی خود، به اقدام علیه امنیت ملی تعبیر شده و سرکوب میشود. گزارشی از وضعیت برخورد با فعالان فرهنگی و کارگری در پاییز ۱۳۸۷ به شرح زیر است:
نخست: وضعیت معلمان
- معلمان در پاییز ۱۳۸۷ دست کم با یک مورد احضار ویک مورد صدور حکم قضایی در مورد همکاران خود به شرح زیر رو به رو شدند:
الف- احضارها
۱) گودرز شفیعیان كه از اعضای كانون صنفی معلمان است از سوی واحد تخلفات اداری استان فارس احضار شد.
ب- صدور احکام قضایی
۱) علی پاسبار، معلم مهابادی، از سوی دادگاه انقلاب این شهر به تحمل دو سال حبس تعزیری و ۴ سال حبس تعلیقی محكوم شد. وی به اقدام علیه امنیت و همكاری با یكی از احزاب غیرقانونی متهم بود.
ج- سایر موارد
۱) دبیركل فدراسیون آموزش بینالملل كه بیش از ۳۰ میلیون معلم از ۱۷۱ كشور در آن عضویت دارند، در نامهای نسبت به آنچه كه «برخورد با اعضای اتحادیه معلمان در ایران» نامید، ابراز نگرانی كرد. وی در این نامه كه برای محمود احمدینژاد رئیسجمهور اسلامی ایران، ارسال شده است از بازداشت و زندانیكردن ۳۷ نفر از معلمان و اعضای كانونهای صنفی كه قصد شركت در جلسه روز ۲۶ شهریورماه را داشتند انتقاد کرد.
۲) كانون صنفی معلمان ایران در نامهای سرگشاده خطاب به محمود احمدینژاد با یادآوری شعارهای انتخاباتی او در سال ۸۴ درباره فرهنگیان نسبت به عدم اجرایی شدن این وعدهها اعتراض كرد. همچنین این كانون در بیانیهای به مناسبت ۱۴ مهر روز جهانی معلم از اینكه برای برگزاری یك مراسم كه هر ساله توسط میلیونها معلم در سراسر جهان برگزار میشود، محدودیت ایجاد میشود، انتقاد کرد.
دوم: وضعیت کارگران
۶ مورد احضار، یک مورد بازداشت، ۵ مورد محکومیت قضایی و موارد پرشمار عدم پرداخت حقوق کارگران و برگزاری اعـتصابات صنفی بــعنوان نمونهای از وضعیت کارگران در پاییز ۱۳۸۷ گزارش شده است که به بخشی از آنان که به کانون مدافعان حقوق بشر گزارش شده، میپردازیم:
الف – احضار
- علی نجاتی، فریدون نیکوفرد، جلیل احمدی، قربان علی پور و محمد حیدری به همراه ابوالفضل عابدینی به دادگاه انقلاب دزفول احضار شدند.
ب- بازداشت
- بر اساس گزارشهای رسیده طیب ملایی در سنندج بازداشت شد.
ج- صدور احکام قضایی
- عطا باباخانی، سعید ترابیان، یعقوب سلیمی و علیزاده حسینی چهار تن از كارگران تعلیقی شركت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه از سوی دادگاه انقلاب تهران به تحمل شش تا ۱۴ ماه حبس تعلیقی محكوم شدهاند. داوود رضوی عضو هیاتمدیره سندیكای كارگران شركت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه نیز به ۱۲ ماه زندان كه به مدت سه سال به حالت تعلیق درآمده، محكوم شده است.
د- سایر موارد
۱) طبق اخبار رسیده به سندیكای كارگران شركت واحد، قرار بوده ١٢ آبان ١٣٨٧ منصور اسالو، رئیس هیات مدیره سندیكای شركت واحد جهت معاینات چشم و قلب به بیمارستان لبافینژاد منتقل شود اما ماموران بهجای انتقال اسالو تلاش كردند او را به بیمارستان فارابی منتقل كنند كه این امر با مقاومت منصور اسالو مواجه شد. منصور اسالو میگفته كه پرونده من و پزشكانی كه زیر نظر آنها مداوا میشوم در بیمارستان لبافینژاد است حاضر نشده به بیمارستان فارابی منتقل شود و در نهایت بدون معاینه مجدد به زندان رجایی شهر منتقل شده است.
۲) حدود ۵۰۰ نفر از کارگران شرکت لاستیک سازی البرز در مقابل دفتر این شرکت نزدیک میدان ونک تهران تجمع اعتراض آمیز بگزار کردند. در پلاکاردهای این افراد آمده بود که ۷ ماه بدون دریافت حقوق و هیچ مزایایی از این شرکت کار کرده اند. در كنار این تجمع صنفی، اعتراضهای صنفی دیگری نیز توسط كارگرانی كه حقوق خود را دریافت نكردهاند در پاییز گزارش شده است.
سوم: میراث فرهنگی
۱) تعدادی از شهروندان اصفهانی در اعتراض به عبور مترو از خیابان تاریخی چهارباغ اصفهان، روبهروی دبیرخانه شورای شهر اصفهان تجمع كردند. تجمعكنندگان معتقد بودند اقدام شورای شهر بر خلاف دستور قضایی مبنی بر تعطیلی و توقف عملیات مترو در چهار باغ عباسی بوده و بر خلاف منافع عمومی و مصالح میراث فرهنگی كشور است.
۲) به دنبال اعلام روز هفتم آبان ماه به عنوان روز جهانی کوروش با محاصره پاسارگاد از سخنرانی کورش زعیم از فعالان ملی ممانعت به عمل آمد.
خاتمه
کانون مدافعان حقوق بشر در شرایطی که تحت شدیدترین فشارها برای جلوگیری از فعالیتش قرار دارد بار دیگر با اعلام ایمان خود به حقوق بنیادین بشر، حیثیت و ارزش شخصیت انسانی و تساوی حقوق میان زن و مرد و اعلام همیشگی تأسف عمیق خود در مورد استمرار سیاستها و رویکردهای غیر خردمندانهای که حاصلی جز فرصت سوزی و حسرت عمومی به بار نیاورده است، مجموعه قانونگذاران، مجریان و ناظران را بر حسن اجرای قوانین و انجام تکالیف قانونی خود طبق قانون اساسی و اسناد لازم الاجرای حقوق بشری فرا میخواند و یاد آور میشود که منافع ملی و پیشرفت کشور در گرو اجرای قوانین و رعایت حقوق و آزادیهای بنیادین افراد است. تضمین دوام قدرت نه در بی توجهی به خواستههای ملت و سرکوب و خشونت نسبت به آنان، که در تأمین مطالبات واقعی مردم و جلب رضایت همگانی نهفته است.
بنابراین اگرچه در روزهای گذشته موانعی بر سر راه فعالیتهای شیرین عبادی رییس كانون مدافعان حقوق بشر قرار داده شده است، به گونهای که دف?