«حقوق متهم در قوانین ایران چیست؟» این سؤال با توجه به وضعیت ایران، دلیلی شد تا دو دانش‌آموخته حقوق که سابقه وکالت بسیاری از پرونده‌های قضایی متهمان سیاسی و عقیدتی را برعهده داشته‌اند با نگارش جزوه‌ای در قالب پرسش و پاسخ، به خوانندگان این جزوه بگویند که به‌هنگام احضار یا بازداشت چه حقوقی دارند.
این دو دانش‌آموخته حقوق در جزوه «حقوق متهم در قوانین ایران» که با هدف آشناساختن شهروندان با حقوق‌شان تنظیم و نگارش یافته است، ابتدا به سؤال‌هایی در خصوص متهم کیست و چه فرقی با محکوم دارد، پرداخته و سپس به چیستی جرم و چند دسته بودن آن پرداخته‌اند.
آقای سلطانی و خانم پراکند همچنین به موضوع حقوق متهم و فرق بین حقوق متهم در جرائم مشهود و غیر مشهود اشاره کرده و سپس به سؤال‌هایی در خصوص حقوق متهم هنگام جلب و پس از احضار و جلب پاسخ داده‌اند.
«تفهيم اتهام و دلائل آن»، «حق استفاده از وكيل»، «رعايت حرمت و كرامت فرد دستگير شده» و «دادگاه صالح» موضوعات دیگر این جزوه است.
به گزارش سایت کانون مدافعان حقوق بشر، عبدالفتاح سلطانی و مهناز پراکند که در کنار سابقه وکالت، خود نیز به‌عنوان متهم، تجربه بازداشت داشته و با احکام قضایی نیز به زندان محکوم شده‌اند، در مقدمه این جزوه که به‌عنوان جزوه آموزشی «کانون مدافعان حقوق بشر» منتشر می‌شود، نوشته‌اند:
«دادرسی عادلانه یکی از ارکان اساسی برای سنجش دموکراسی در یک کشور است. نحوه برخورد با متهم و تضمین روند عادلانه و صحیح دادرسی در قوانین و استانداردهای بین المللی به صراحت بیان شده است. در قانون اساسی، قانون آیین دادرسی کیفری و قانون مجازات اسلامی ایران نیز اصول و مقرراتی جهت تضمین حقوق متهم و دادرسی عادلانه پیش بینی شده است. در این نوشته شما را با حقوق متهم در قوانین ایران آشنا می کنیم. به شما می گوییم:
در بازجوئی ها و محاکمات کیفری چه باید کرد؟ متهم چه حقوقی دارد و مراجع و مقامات قضائی و انتظامی چه وظایفی دارند؟
امید است این جزوه کوچک بمنزله ابزاری باشد که فعالین مدنی و سیاسی را در برخورد با بازجویان و بازپرسان و قضات دادگستری یاری نماید و آنها را از افتادن در چاهی بازدارد که بازجویان با فریب و نیرنگ حفر می کنند. البته توصیه اکید ما این است که حتی اگر تمامی مقررات آئین دادرسی کیفری را بخوبی بدانیم و به همه حقوق دفاعی مان آشنا باشیم، بی نیاز از استفاده از خدمات وکیل دادگستری نیستیم. توصیه می‌شود در تمامی مراحل از خدمات وکیل دادگستری استفاده شود.»
شهروندان می‌توانند برای آگاهی از حقوقشان به‌هنگام احضار و بازداشت، موضوع‌های مختلف در این‌خصوص را در جزوه آموزشی «حقوق متهم در قوانین ایران چیست؟» که روزهای دوشنبه، چهارشنبه و جمعه در سایت کانون مدافعان حقوق بشر منتشر می‌شود، مطالعه کنند.
قرار است متن کامل جزوه آموزشی «حقوق متهم در قوانین ایران چیست؟» به‌زودی بصورت پی‌دی‌اف در سایت کانون مدافعان حقوق بشر قرار داده شود.
عبدالفتاح سلطانی، عضو شورای عالی کانون مدافعان حقوق بشر و وکیل دادگستری اینک دوران محکومیت خود را در زندان می‌گذراند.