«شیرین عبادی» می‌گوید آزاد کردن «نرگس محمدی» و صدور مجوز دفن محمدرضا شجریان در کنار آرامگاه فردوسی، 
قدمی بسیار کوچک است که جمهوری اسلامی برای آرام نگه‌داشتن مردم و در برابر فشار افکار عمومی، ناگزیر به برداشتن آن شده است.
برنده جایزه صلح نوبل و رئیس کانون مدافعان حقوق بشر در مصاحبه با رادیو زمانه، با اشاره به اصلاحاتی که از اردیبهشت امسال در قانون مجازات اسلامی داده شد گفته است: «اگر قانون در مورد نرگس محمدی اجرا می‌شد او باید زودتر از این‌ها و در پایان اردیبهشت‌ماه آزاد می‌شد. اما این آزادی به تأخیر افتاد چرا که اساساً نمی‌خواستند او را آزاد کنند و اکنون در اثر فشار افکار عمومی مجبور به آزادی او شدند.»
شیرین عبادی همچنین درباره صدور جواز دفن محمدرضا شجریان در کنار مقبره فردوسی و اینکه «مسئولان حکومت سعی کردند با پرداختن به جزئی اندک از مطالبات مردم، کمی نرمش به خرج بدهند» گفته است جمهوری اسلامی باید قبول کند که مردم حق دارند و باید حرف شهروندان را بشنود: «غیر از این هر حیله و ترفندی که به کار ببندند راهی جز سقوط نخواهند داشت.»
✳️ متن کامل مصاحبه شیرین عبادی را در ادامه بخوانید.
«نرگس محمدی» نایب‌رئیس و سخنگوی کانون مدافعان حقوق بشر، بامداد پنج‌شنبه ۱۷ مهر پس از پنج سال و نیم از زندان زنجان آزاد شد. «شیرین عبادی» حقوقدان و برنده جایزه صلح نوبل، بر این باور است که آزادکردن این زندانی سیاسی قدمی بسیار کوچک است که جمهوری اسلامی برای آرام نگه‌داشتن مردم و در برابر فشار افکار عمومی، ناگزیر به برداشتن آن شد.
بنابر اعلام رئیس‌کل دادگستری استان زنجان، نرگس محمدی که از اردیبهشت ۱۳۹۴ در زندان‌های اوین و زنجان در حبس بود، با استفاده از «قانون کاهش مجازات حبس» از زندان آزاد شده است.
نرگس محمدی در مهر ماه ۱۳۹۵ توسط شعبه ۳۶ دادگاه تجدید نظر استان تهران به ۱۶ سال زندان قطعی محکوم شد. او پیش از آن در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست ابوالقاسم صلواتی بابت اتهامات «اجتماع و تبانی به قصد ارتکاب جرم علیه امنیت کشور» به ۵ سال حبس، به اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام» به یک سال حبس، و در مورد اتهام «تشکیل و اداره گروهک غیرقانونی لگام» به ۱۰ سال حبس محکوم شده بود.
مطابق قانون مجازات اسلامی، ۱۰ سال از این محکومیت قابل اجرا بود که بر اساس قانون مصوب مجلس، این ۱۰ سال به ۸ سال و نیم کاهش یافت. نرگس محمدی پس از ۵ سال و نیم زندان با احتساب ۲ سال و نیمی که پیش‌تر در زندان بوده، از زندان آزاد شده است.
شیرین عبادی اما به زمانه می‌گوید با توجه به اصلاحاتی که از اردیبهشت امسال در قانون مجازات اسلامی داده شد، نرگس محمدی باید زودتر از این و در پایان اردیبهشت‌ماه آزاد می‌شد: «آزادی نرگس محمدی و سایر زندانیان سیاسی حقی بود که از اردیبهشت امسال و پس از اصلاحاتی که در قانون مجازات اسلامی کردند، باید داده و اجرا می‌شد. یعنی اگر قانون در مورد نرگس اجرا می‌شد او باید زودتر از این‌ها و در پایان اردیبهشت آزاد می‌شد. اما این آزادی به تأخیر افتاد، چرا که اساساً نمی‌خواستند او را آزاد کنند و اکنون در اثر فشار افکار عمومی مجبور به آزادی او شدند.»
اما روز پنج‌شنبه و تنها چند ساعت پس از انتشار خبر آزادی نرگس محمدی، «محمدرضا شجریان» موسیقی‌دان و هنرمند برجسته مردمی درگذشت. «همایون شجریان» [فرزند او] شامگاه پنج‌شنبه با حضور در جمع هواداران و سوگواران پدرش، اعلام کرد که این هنرمند در کنار آرامگاه فردوسی در مشهد دفن خواهد شد. روز جمعه ۱۸ مهر هم پیکر محمدرضا شجریان پس از برگزاری آیین «نماز میّت» در بهشت زهرای تهران، برای انتقال به آرامگاه فردوسی در مشهد به فرودگاه مهرآباد منتقل شد.
شیرین عبادی اما هم‌زمانی آزادی نرگس محمدی و صدور جواز دفن محمدرضا شجریان در کنار آرامگاه فردوسی را اقدامی برای «آرام نگاه داشتن مردم» ارزیابی می‌کند و به زمانه می‌گوید: «این اقدام فقط برای آرام نگاه داشتن مردم است، زیرا می‌دانستند اگر کوچک‌ترین بی‌حرمتی‌ای به پیکر استاد شجریان کنند، مسلماً عواقب سنگینی برای آن‌ها خواهد داشت. بنابراین مجبور بودند که در جهت ارضای خواست عمومی، قدمی کوچک بردارند. آزادی نرگس محمدی و چند فعال کارگری و مدنی را هم در همین رابطه ارزیابی می‌کنم.»
عبادی در ادامه درباره دلایل صدور جواز دفن محمدرضا شجریان در کنار مقبره فردوسی می‌گوید: «مسئولان حکومت ایران سعی کردند با پرداختن به جزئی اندک از مطالبات مردم، کمی نرمش به خرج بدهند که در همین رابطه ما می‌بینیم اجازه داده‌اند کسی همچون استاد شجریان که سال‌ها مغضوب بوده و اجازه نداشتند نامش را در صداوسیما ببرند، در کنار آرامگاه فردوسی دفن شود.»
به گفته عبادی، این مسأله بسیار حائز اهمیت است چرا که مقبره فردوسی در حال حاضر جزو آثار ثبت‌شده ملی است و اساساً چنین امری فقط باید با اجازه ولی‌فقیه صورت بگیرد: «من مسلم می‌دانم که ولی‌فقیه [علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی] هرگز نظر مساعدی نسبت به استاد شجریان نداشت؛ چرا که شجریان راهش را راه مردم انتخاب کرده بود. اما چرا الان اجازه می‌دهند که به خواست استاد جامه عمل بپوشانند و او را طبق وصیت خودش و با اجازه عالی‌ترین مقامات سیاسی در آرامگاه فردوسی دفن می‌کنند و خود را عزادار کسی می‌دانند که هرگز روی خوش به او نشان ندادند؟ این فقط برای آرام نگاه داشتن مردم است.»
او در ادامه با اشاره به برآورده شدن برخی از خواست‌های عمومی مردم از جمله آزادی نرگس محمدی و چند فعال مدنی دیگر از زندان توسط حکومت جمهوری اسلامی در روزهای گذشته، معتقد است که مهم‌ترین مسئله عملکرد و واکنشی است که این زندانیان سیاسی پس از آزادی از خود نشان داده‌اند.
در فیلمی که از دقایق اولیه آزادی نرگس محمدی از زندان زنجان در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، او جلوی خانه پدری خود می‌گوید که: «ایشالا آزادی کشورمون، ایشالا آزادی ملت‌مون…»
شیرین عبادی با اشاره به همین فیلم می‌گوید: «نرگس را ناگهانی و در ساعت ۳ نیمه‌شب از زندان بیرون می‌آورند و می‌گویند آزادی. در همان نیمه‌شب قبل از ورود به خانه، در فیلمی که از او منتشر شده می‌بینیم که باز شعار مردم را می‌دهد و می‌گوید تا آزادی کشور و ملت ایران. این نشانه این است که سال‌ها زندان و شکنجه نتوانست نرگس محمدی را بشکند.»
این حقوقدان همچنین می‌گوید مطمئن است که سایر زندانیان سیاسی هم به همین روش عمل خواهند کرد و حکومت باید قبول کند که مردم حق دارند و باید حرف مردم را بشنود: «غیر از این هر حیله و ترفندی که به کار ببندند راهی جز سقوط نخواهند داشت.»
✳️ گفتگو: رادیو زمانه
کانال تلگرامی کانون مدافعان حقوق بشر @DhrcIran