علیرغم تاکید اعلامیه جهانی حقوق بشر در زمینه برخورداری تمامی انسان‌ها از حقوق برابر اما درعمل همچنان افراد دارای معلولیت از حقوق بنیادین و اساسی خود محروم می‌شوند. برهمین اساس پیمان‌نامه حقوق افراد دارای معلولیت در تلاش است تا از برآورده شدن نیازهای کودکان و بزرگسالان در مسیر رشد و پرورش، آموزش و دستیابی به استعدادهای کامل خود به عنوان اعضای جامعه اطمینان حاصل کنند. حقوقی که در پیمان‌نامه افراد دارای معلولیت تضمین شده است مشابه حقوقی است که در اعلامیه جهانی حقوق بشر و پیمان‌نامه حقوق کودک به رسمیت شناخته شده است.
عموما حقوق افراد دارای معلولیت در زمینه‌های زیر نادیده گرفته می شود:
1️⃣ برخورداری از آموزش
2️⃣ اشتغال به کار، حتی در حالتی که واجد شرایط هستند
3️⃣ حرکت آزادانه در محیط
4️⃣ دسترسی به اطلاعات
5️⃣ زندگی مستقل در جامعه
6️⃣ برخورداری از مراقبت های درمانی مناسب
7️⃣ برخورداری از حقوق سیاسی از جمله حق رای
8️⃣ حق اعمال نظر شخصی
مسیر تصویب پیمان‌نامه
۳۰ آذر ماه ۱۳۸۰: دولت مکزیک در مجمع عمومی سازمان ملل متحد پیشنهاد تاسیس کمیته موقت برای بررسی نظرات در راستای پیمان‌نامه جامع و یکپارچه بین‌المللی به منظور ارتقا و حمایت از حقوق و کرامت افراد دارای معلولیت، را ارایه داد.
مرداد ماه ۱۳۸۱- خرداد ۱۳۸۵: طی هفت جلسه، در مورد تشکیل کمیته موقت، لزوم تدوین پیمان‌نامه جدید، رویه‌های مشارکت جامعه مدنی و متون اولیه پیمان‌نامه و پروتکل الحاقی تصمیم‌های لازم گرفته شد.
۳ شهریور ۱۳۸۵: هشتمین جلسه کمیته موقت که در آن پیش‌نویس پیمان‌نامه و پروتکل الحاقی نهایی شد.
۲۲ آذر ۱۳۸۵: مجمع عمومی سازمان ملل متحد به اتفاق آرا پیمان‌نامه حقوق افراد دارای معلولیت و پروتکل الحاقی آن را به تصویب رساند.
۱۰ فروردین ۱۳۸۶ پیمان‌نامه و پروتکل الحاقی برای امضای کشورها در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک قرار داده شد.
جمهوری اسلامی ایران نیز در ۱۳ آذر ماه ۱۳۸۷ پس از تصویب مجلس شورای اسلامی رسما به جمع کشورهایی پیوست که مفاد این پیمان‌نامه را اجرا می‌کنند.
نکته: جمهوری اسلامی هنگام تصویب این پیمان‌نامه شرط گذاشته است، در صورتی که هر کدام از مفاد پیمان‌نامه، مخالف قوانین موجود کشور باشد آن مفاد را قبول و اجرا نمی‌کند.
کانال تلگرامی کانون مدافعان حقوق‌بشر @DhrcIran